නැගෙනහිර - අම්පාර රොහින්‍යා නිජ භූමිය වීමට පෙර

අම්පාර දිස්ත්‍රික්කය හා ඒ ආසන්නයේ බලාකියා ගත යුතු ස්ථාන බොහොමයකි. යන මර්ගයයේ දෙපසත් සහිතව ඔබට නැරඹිය හැකි ස්ථාන ආසන්න වශයෙන් හතලියක් පණහකි. එම ස්ථාන සැකවින් දැක ගත හැක ඉන් ස්ථාන බොහොමයක් අවාරණය කිරීමට නොහැකි උවත්, අහම්බෙන් මෙන් පානම බලා යාමට අවස්ථාවක් ලැබුණි. ලංකාව‍ේ මෙහා කෙරවල සිට එහා කෙරවල අවසාන ගම්මානය වූ පානම බලා යාමට කලක පටන් අවශ්‍යතාවය තිබුණි. ඒ සඳහා සැදූ මඟ සිතියමක් පවා පිළියල කෙරණි. නමුත් කල්තියා සැලසුම් කරන ට්‍රිප් කවදාවත් යන්නට වෙන්නේ නැත. එපරිද්දෙන්ම පානම ගමන සැලසුම් කළ පරිදි යාමට නොහැකි උනත්, අහඹුවක් ලෙස පානම බලා ගොස් දානමය පුණ්‍යකර්මයකටද සහභාගි උනෙමි.

මඟ ඇරුණු ස්ථාන බලා කියා ගැනිමට නැවත වරක් පානම සංචාරයක්ට සුදානම්ව සිටිමි. ඔබත් කැමති නම් එන ප්‍රමාණය අනුව සැලසුම් කර යා හැක. මුල්වරට ප්‍රසිද්ධ ආරධනයක් කරනු ලබන්නේ එම ගමන එතරම්ම වටින හා ඔබට පෙන්විය යුතු ඔබ දැකගත යුතුම සංචාරයක් බැවිනි.

පානම යනු කොටි තස්ත්‍රයන් කවදාවත් ගමට විත් පහර නොදුන් එකම ගම්මානයයි. පානම පන්සලේ නායක හාමුදුරුවන් පවසන පරිදි එයට හේතු දෙකකි. එකක් දෙමළ හා සිංහල සම්මිශ්‍රණයක් පැවති හෙයින් තම නෑයන් මරා දැමීමට කොටි කැමති උනත් නැගෙනහිරි කොටි අකමැති වීම. දෙවැන්න නම් ‍‍ නොපෙනෙන බලයක ආශිර්වාදයයි. ඒ කෙසේ වෙතත් දරුණු සුනාමියෙන්ද බැටකෑ මුත් විශාල හානියක් සිදු නොවූ ගම්මානයකි. ලිපිය දිර්ඝ නොවනු පිණිස බැලු ස්ථාන හා වන්දනාවට ලක්වූ ස්ථාන ප්‍රථමයෙන් ලැයිස්තු ගත කර දෙවනුව යාමට නියමිත ස්ථාන ඉදිරිපත්කරමි.

ගූගල් පහසුකම හරහා එම ස්ථානය හා ගමන් මාර්ගය පහත පරිදිය

01. පානම විහාරස්ථානය

අතුබෙදුනු තල්ගස

02. ශාස්ත්‍රවෙල - මණිනාග පබ්බත රජමහා විහාරය

විහාරය අසලටම කොන්ක්‍රීට් කරන ලද පාරකි. නමුත් වන අලින් ගහනය. එම නිසා හවස හතරෙන් පසුව ගමන බිමන සුදුසු නැත

03. මුහුදු මහා විහාරය

ඉතා සුලු ඉඩම් කොටසකි. වටන්ම කියූ පරිදිම කම්බි වැටවල් ගසා අැත. නමුත් පාරවල් කාපට් කර අැත. කඩ නැත. වන්දනා පිරිස් අසල වෙලඳසල් වලින් බඩු ගැනිම අති දුර්ලබ කාරනයකි. එම නිසාම මුස්ලිම් ව්‍යෘපාරික ප්‍රජාවක් බිහිවි නැත. බිහිවිය යුතුද නැත. ඔබ ගියත් එම කඩවලින් නොගැනිමට වග බලා ගන්න. පන්සල තුලින්ම කරන එක් තාවකාලික කඩයක් අැත. වාහන නැවැත්වීමේ පහසුකම් අැත. චෙෙත්‍ය සඳහා අාරක්ෂාව සපයා අැත්තේ කලු තෙල් ප්‍රහාරයකට ලක්වෙතැයි බියෙනි. බොද්ධ රටක බෞද්ධ පුජනිය ස්ථාන වලට පොලිස් අාර්ක්ෂාව සැපැය යුතු තැනට එම පෙදස්වල මුස්ලිම් ජනයා ගේ විනය පහලට වැටී අැත. ඔවුන් සුලුතරය සිටින තැන සහජීවනයත් බහුතරය අැති තැන මුස්ලිම් නිතියත් අැත.

04. මඟුල් මහා විහාරය

කාවන්තිස්ස රජුගේ සහ විහාර මහා දේවියගේ විවාහ මංගල්‍යය සිදුවූ ස්ථානය ලාහුගල මඟුල් මහා විහාරය ලෙස ජනප්‍රවාදයේ සඳහන් වේ.

05. යුදගනාව

ක්‍රි.පු.2 සියව‍ස දී දුටුගැමුණු සහ සද්ධාතිස්ස කුමරු සටන් වැදුණු ස්ථානය යුද අංගනයක් ‍‍‍‍‍‍ ලෙස සැලකූ බවත් පසුව එය යුදගනාව වු බව කිය‍යි ඒ හැරුණු විට 12 වන සියවසේ දී මහාපරාක්‍රමබාහු රජු විසින් සිය මෑණියන් වු රත්නාවලී බිස‍ව‍ගේ භෂ්මා‍වශේෂ තැන්පත් ‍‍‍කොට මෙම දාගැබ ඉදිකළ බව තවත් අදහසකි

06. මාලිගාවිල

මාලිගාවිලට අාස්නයේ අැති ස්ථාන පහත පරිදි දැක්විය හැක (07 - 13 දක්වා). මෙතැන් සිට පහළට අැති ස්ථාන දැක බලා ගැනිමට යා යුතුව අැත.

මෙතනින් පහළට අැත්තේ යායුතු තැන්ය. නුදුටු තැනක විස්තරයක් හෝ පින්තූරයක් උස්සා දැමිම තරම් නොවන නිසා නොදමමි.

07. බුදුරුවගල

08. යුධගනාව චූලාංගනිය

09. දෙමටමල් විහාරය

10. ගල්ටැම්මණ්ඩිය

11. අලුත්වෙල විහාරය

12. හැබැස්ස

13. යටියල්ලාෙතාට

14. නීලගිරි ස්ථූපය

15. සමන්ගල වන ආරණ්‍යය

16. කොටවෙහෙරගල විහාරය

17. රජගල ලෙන් විහාරය

18. වෙහෙරගල

19. කුමන ජාතික වනෝද්‍යානය

20. කැබිලිත්ත මහා සියඹලාව දේවාලය

21. කුඩුම්බිගල ආරාමය

22. ආරුගම් බොක්ක

23. නාගපබ්බත විහාරය

24. මාදුරු ඔය ජාතික වනෝද්‍යානය

25. අරන්තලාව

26. බුද්ධන්ගල විහාරය

27. බෝවත්තෙගල ලෙන ආරාමය

28. ගොනගල්ල ආරාමය

29.  සේනානායක සමුද්‍රය

30. මාදුරු ඔය ජලාශය

31. දීඝවාපිය

32. හේනානිගල පංචාවාස රජමහා විහාරය

33. ගල් ඔය ජාතික වනෝද්‍යානය

34. නුවරගල

35. ඔකඳ වෙරල තීරය

36. පල්ලන් හෙල කන්ද

37.  පොතුවිල්හි ගෝලාකාර නිවාස

38.  වඩිනාගල

39. ලාහුගල කිතුලන ජාතික වනෝද්‍යානය

40. හෙනන්නෙගල ලෙන් විහාරය

41. පන්නත්ගොඩ පුරාණ රජමහා විහාරය

42. ගෝවින්ද හෙල

43.  පදියදොර ජය ශ්‍රී මහා බෝධිය

44  මහඔය උණු දිය ලිං

45. රුෆුස් කුලම්

46.  ජයන්ති වැව

47. ඕවගිරිය විහාරය

48.  මොල්ලිකුලමලෙයි

49.  මැදන කන්ද

50. පියන්ගල වන ආරණ්‍යය

51.  කොන්ඩවට්ටාන

52. ජපන් සාම විහාරය

53. ඔමුනුගල ලෙන් විහාරය

54. නිට්ටෑවෝ

55. අලි ඔලුව වැව

56. දිවියගල විහාරය

57. බණ්ඩාරදූව

58. ඔකඳ දේවාලය

59. මකරය

60. සමනබැද්ද ලෙන් විහාරය

61. උදයගිරි රජමහා විහාරය

62. මොට්ටගල ගාමිණී තිස්ස ආරාම සංකීර්ණය

විශේෂ ස්තුතිය -  ඉන්දික මහතා අැතුලු සංවිධායක මණ්ඩලයටත්, ඡායාරූප ලබා දුන් සැමටත්, සහභාගි වූ සැමටත්. දවස් තුනක ගමනක උදෑසන දහවල් හා රාත්‍රී අාහාර සකසා දුන් සැමටත්, අාරක්ෂාකාරීව අපව නැවත ගම්බිම් බලා රැගෙන අා රියැදුරු මහතාටත්